cancer
“มะเร็ง”…และต้นกำเนิดของพวกมัน...
ถ้าถามว่าโรคใดที่คนทั่วไปกลัวกันมากที่สุด โรคๆนั้นก็คงหนีไม่พ้น”โรคมะเร็ง” หลายๆคนภาวนาขอให้ชีวิตนี้อย่ามีโรคมะเร็ง...บางคนสมหวัง แต่บางคนก็ต้องผิดหวัง หลายๆคนพยายามดูแลสุขภาพตัวเองเป็นอย่างดี มีสุขภาพที่แข็งแรงมาตลอดทั้งชีวิต...แต่สุดท้ายก็อาจไม่สามารถหนีพ้นไปจากมันได้... เชื่อว่าหลายๆคนคงสงสัยว่า...มะเร็งมันเกิดขึ้นมาได้อย่างไร? แล้วเราจะป้องกันมันได้อย่างไร? เอาล่ะ วันนี้หมอจะมาเล่าเรื่องนี้ให้ฟัง... ร่างกายมนุษย์นั้น...ประกอบไปด้วยเซลล์จำนวนมากมายมหาศาล...โดยประมาณก็คือกว่าล้านล้านเซลล์ โดยเซลล์ทั้งหมดนี้ ก็มีต้นกำเนิดมาจากเซลล์ๆเดียวจากตอนที่สเปิร์มเข้าปฏิสนธิกับไข่ การแบ่งตัวของเซลล์ ทำให้เกิดรูปร่างของมนุษย์ เกิดอวัยวะต่างๆของมนุษย์ จากเซลล์ๆเดียว ทำให้เราเติบโต เมื่อถึงอายุประมาณหนึ่ง รูปร่างและอวัยวะต่างๆของเราก็จะเติบโตอย่างเต็มที่ แต่คุณเคยสงสัยไหม ว่าทำไมพวกเราถึงต้องหยุดเติบโตแต่เพียงเท่านี้ ทำไมพวกเราถึงไม่สามารถเติบโตตัวใหญ่มากขึ้นไปเรื่อยๆล่ะ... คำตอบนั้นอยู่ที่ “กลไกการแบ่งตัวของเซลล์ “ เมื่อเซลล์แบ่งตัวมาถึงจุดหนึ่ง มันก็จะเริ่มแบ่งตัวช้าลง จนท้ายที่สุดแล้วมันก็จะแค่แบ่งตัวเพียงเพื่อทดแทนเซลล์ตัวเก่าๆที่ตายไป เซลล์ในบางอวัยวะถึงกับหยุดแบ่งตัวอย่างถาวรเลยด้วยซ้ำไป ด้วยสาเหตุนี้ เลยทำให้มนุษย์ไม่สามารถเติบโตไปได้มากกว่านี้อีก
โดยกลไกเหล่านี้ ถูกกำหนดไว้ในรหัสพันธุกรรมของพวกเรา เซลล์ทุกๆเซลล์ของพวกเรานั้นมี”ยีน”หลายหมื่นยีนที่คอยควบคุมการทำงานทุกๆอย่างของเซลล์ โดยมันจะมี”ยีน”อยู่กลุ่มหนึ่งที่มีหน้าที่ควบคุม”การแบ่งตัวของเซลล์” โดยยีนกลุ่มนี้มีหลายประเภท แต่หน้าที่ของมันก็คือควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์ในแต่ละช่วงอายุของเราให้มีความเหมาะสม ถ้าเกิดยีนกลุ่มนี้เกิดทำงานผิดพลาดในลักษณะที่ทำให้การแบ่งตัวของเซลล์นั้นมากขึ้นจนควบคุมไม่ได้แล้วล่ะก็...ใช่แล้วครับ เซลล์ตัวนั้นๆมันก็จะแบ่งตัวอย่างรวดเร็วจนหยุดไม่อยู่ แล้วกลายเป็นก้อนเนื้อร้ายที่ใหญ่ขึ้นเรื่อยๆนั่นเอง ดังนั้นเมื่อดูถึงปัญหาจริงๆแล้ว ต้นกำเนิดก้อนมะเร็งมันก็เกิดมาจากยีนเจ้าปัญหาเหล่านี้นั่นเอง แต่แล้วอยู่ดีๆทำไมยีนมันถึงได้งอแงทำงานไม่เหมือนเดิมล่ะ...คำตอบก็คือ... ยีนมันเกิดมีรหัสพันธุกรรมเปลี่ยนแปลงไปครับ หรือก็คือ”การกลายพันธ์ุ”นั่นเอง จากเซลล์ๆเดียวที่มียีนกลายพันธุ์ไป มันก็จะแบ่งตัวอย่างรวดเร็วจนสร้างอาณานิคมในร่างกายเรา เหมือนการมีประชากร 2 กลุ่มอยู่ในร่างกายเดียวกัน
เอาล่ะครับ มาถึงคำถามสุดท้ายของบทความนี้ “แล้วปัจจัยเสี่ยงใด ที่ทำให้ยีนมันกลายพันธ์ุ”.....ถ้าเราสามารถตอบโจทย์นี้ได้ เราจะสามารถแก้ไขมันได้ที่ต้นเหตุ และสามารถป้องกันการเกิดมะเร็งทั้งหมดได้เลย นี่แหละครับ คือความยากลำบากของมัน มะเร็งแต่ละอวัยวะ ก็มีปัจจัยเสี่ยงที่แตกต่างกันไป และปัจจัยเสี่ยงส่วนใหญ่ มันก็คือสิ่งที่อยู่ในชีวิตประจำวัน จนเราไม่สามารถที่จะหลีกเลี่ยงมันได้ทั้งหมด ยกตัวอย่างนะครับ เช่น อาหารและเครื่องดื่มต่างๆนาๆ ควัน มลพิษ บุหรี่ อาชีพต่างๆ แสงแดด รังสี การติดเชื้อต่างๆ เป็นต้น ปัจจัยเสี่ยงเหล่านี้ ทำให้ยีนของเซลล์เกิดความเสียหาย และทำงานผิดปกติไป ต้องบอกว่าพวกเราสามารถหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงของมะเร็งบางชนิดได้ แต่ก็ไม่สามารถป้องกันมะเร็งได้ทั้งหมดแน่นอน สุดท้ายแล้ว มันก็อาจมียีนที่กลายพันธ์ุเกิดขึ้นมาอยู่ดี บางคนเกิดมาพร้อมกับยีนกลายพันธ์ุมาตั้งแต่แรกแล้วด้วยซ้ำไป เพราะได้รับการถ่ายทอดมาจากพ่อแม่ แต่แม้หมอพูดไปแบบนี้ก็ไม่ได้หมายความว่าทุกคนจะต้องเป็นมะเร็งนะครับ เพราะต้องบอกว่าคนส่วนใหญ่นั้นไม่มีการกลายพันธ์ุในยีนกลุ่มนี้ไปตลอดทั้งชีวิต อย่างที่หมอบอกไป ว่าเซลล์แต่ละเซลล์มียีนกว่าหมื่นยีน และรหัสพันธุกรรมของพวกเรามันมีความยาวกว่าพันล้านรหัส มันคงไม่บังเอิญโชคดีมากลายพันธุ์ที่”ยีนกลุ่มที่ควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์”นี้ได้ในทุกๆคนทุกๆครั้งหรอก ดังนั้นก็อย่ากังวลจนมากเกินไปนะครับ
หลายๆคนอาจสงสัยว่าร่างกายของพวกเรายอมปล่อยให้ก้อนมะเร็งเหล่านี้โตขึ้นเรื่อยๆโดยไม่ต่อสู้อะไรเลยอย่างนั้นหรือ ก็ต้องบอกว่าเซลล์มะเร็งส่วนใหญ่มันก็หน้าตาคล้ายๆเซลล์ปกตินี่แหละ แค่แบ่งตัวเร็วขึ้นเท่านั้นเอง เม็ดเลือดขาวของเรามันก็เลยไม่รู้หรอกว่านี่คือสิ่งแปลกปลอม ก้อนมะเร็งนั้นเกิดได้กับทุกอวัยวะ ทุกซอกทุกมุมในร่างกายพวกเรา เพราะทุกๆเซลล์มีโอกาสกลายพันธุ์ได้เหมือนกัน และพวกมันเติบโตได้เร็วกว่าเซลล์ปกติทั่วๆไป คอยดูดแย่งเอาพลังงานและอาหารไปใช้ จนผู้ป่วยซูบผอมลง แต่ข่าวดีก็คือถ้าก้อนมะเร็งมันยังรวมอยู่เป็นก้อนเดียวแบบนี้ เราก็อาจรักษามันได้ โดยการตัดมันออกโดยตรง ถ้าตัดได้หมดก็จะหายขาดได้อย่างแน่นอน แต่ก็มีข่าวร้ายด้วยเช่นกัน เมื่อก้อนมะเร็งโตมาถึงระยะหนึ่ง มันก็จะรุกรานเส้นเลือดและไหลไปตกที่อวัยวะอื่นๆ และนี่ก็คือการแพร่กระจายของโรคมะเร็ง และเป็นตัวบอกว่ามันเข้าสู่การเป็น”มะเร็งระยะสุดท้าย”แล้ว เป็นระยะที่หมอไม่สามารถตามไปเก็บผ่าเอาก้อนเล็กก้อนน้อยจากทั่วทั้งร่างกายได้อีกต่อไป และนี่ก็คือเรื่องราวของมะเร็งที่หมออยากจะเล่าให้ฟัง มะเร็งเกิดจากการกลายพันธ์ุของยีนที่ควบคุมการแบ่งตัวของเซลล์นั่นเอง
ที่มา : Healthstory - เรื่องสุขภาพ ง่ายนิดเดียว |