เพลงอะไรคือเพลงที่ดี? เพลงอะไรคือเพลงฮิต? สิ่งเหล่านี้คือคำถามโลกแตกของมนุษย์มาช้านาน

แต่เชื่อไหมว่าตามงานวิจัยในวารสาร Frontiers in Artificial Intelligence ฉบับเดือนมิถุนายน 2023 ระบุว่า AI ตอบคำถามนี้แบบวิทยาศาสตร์ได้อย่างแม่นยำถึง 97 เปอร์เซ็นต์

โดยวิธีการของเขาคือหาอาสาสมัครมานั่งฟังเพลงฮิตกับเพลงไม่ฮิต แล้วบันทึกคลื่นสมองไว้ แล้วโยนคลื่นสมองที่บันทึกเอาไว้ให้ AI วิเคราะห์สร้างโมเดลว่า คลื่นสมองแบบนี้คือคนเพิ่งฟังเพลงฮิตมา และคลื่นสมองแบบนี้คือคนเพิ่งฟังเพลงไม่ฮิตมา

โดยเชื่อว่ามันมีแพตเทิร์นคลื่นสมองบางอย่างที่จะเกิดจากการฟังเพลง ‘ฮิต’ ที่มนุษย์ดูด้วยตาเปล่าไม่เห็น แต่ AI นั้นสามารถแยกแยะได้ วิธีการก็คือ สร้างโมเดลมันเสียเลย และนักวิจัยก็สามารถสร้างโมเดลมาเพื่อวัดคลื่นสมองทางอ้อมผ่าน ‘ปฏิกิริยาของคนฟัง’ เพื่อระบุคลื่นสมองที่เกิดจากการฟังเพลงทั้งฮิตและไม่ฮิต และผลลัพธ์มันแม่นยำถึง 97 เปอร์เซ็นต์

ทั้งนี้นักวิจัยย้ำว่า โมเดลนี้ไม่ได้มีไว้เพื่อสร้างเพลงฮิต แค่เอามาทำนายเฉยๆ ว่าเพลงหนึ่งๆ มันจะฮิตหรือไม่ หน้าที่สร้างเพลงฮิตยังเป็นของค่ายเพลงและนักร้อง-นักดนตรีเหมือนเดิม

แต่ก็มีคนคิดต่อไปแล้วว่า ถ้าเอาโมเดลนี้ไปผสมกับ Generative AI ผลรวมๆ คือมันน่าจะสร้างระบบผลิตเพลงฮิตโดยที่ไม่ต้องพึ่งมนุษย์ก็ได้ และสุดท้าย นักดนตรีก็จะตกงานกันหมด

แต่ก็อย่ากังวลไปก่อน เพราะถ้าตามข่าวเพลงที่เพิ่งขึ้น Billboard Hot 100 อันดับ 1 สดๆ ร้อนๆ ปลายเดือนสิงหาคม อย่าง ‘Rich Men North of Richmond’ ซึ่งสดและดิบมาก ใช้มือถืออัดในป่ากันเลย คนอัดเป็นนักร้องสมัครเล่นที่แค่ร้องเพลง เล่นกีตาร์ และเล่าความยากลำบากของชีวิตตรงไปตรงมา ทำให้เพลงของนักร้องที่ไม่เคยติดชาร์ตคนนี้ขึ้นอันดับ 1 ท่ามกลางความงุนงงก็ยืนยันได้เป็นอย่างดีว่า AI คงไม่มีทางเดาได้แน่ๆ ว่าเพลงแบบนี้จะขึ้นอันดับ 1 ได้

แต่ที่มากกว่านั้นคือ มันสะท้อนว่าบางทีผู้คนก็ต้องการอะไรที่ตรงไปตรงมาไม่ปรุงแต่ง เพราะนั่นคือ ‘ความเป็นมนุษย์’ ที่สุด ที่เพลงที่เต็มไปด้วยการประดิดประดอยยุคนี้ลืมกันไปหมดแล้ว ว่าบางที ‘เพลงดีๆ’ มันไม่ได้ต้องการโปรดักชันดีๆ แค่มันต้องการคนที่เปี่ยมความรู้สึกกับกีตาร์ตัวเดียวก็เพียงพอ

ความหมายคือ ‘เพลงฮิตแบบดาดๆ’ น่ะ AI ทำได้อยู่แล้ว แต่เพลงฮิตแบบที่มันไม่ควรจะฮิตที่มนุษย์ยังเดาไม่ได้เลยน่ะ AI ทำไม่ได้แน่ๆ และความตื่นเต้นแบบนี้ไม่ใช่หรือ ที่ทำให้อุตสาหกรรมดนตรียังคงมีเสน่ห์น่าติดตาม

อ้างอิง

• El Pais. Can machines predict a hit song? New study finds they can and with 97% accuracy. https://bit.ly/3qMmSts

ที่มา : https://www.brandthink.me/content/machines-predict-a-hit-song