PANTONE คือใคร? ทำไมถึงมีสิทธิ์บอกเทรนด์สีประจำปี
PANTONE คือใคร? ทำไมถึงมีสิทธิ์บอกเทรนด์สีประจำปี
ถ้าทำงานในสายงานออกแบบหรือศิลปะ เชื่อว่าไม่กี่เดือนที่ผ่านมา ทุกคุณน่าจะเห็นคอนเทนต์ ‘สีประจำปี 2023’ อยู่บ้าง โดย 7 สี นั้นคือ Elfin Yellow (สีเหลืองอ่อน), Golden Apricot (สีส้มแอปริคอต), Lime Green (สีเขียวมะนาว), Deep Lake (สีเขียวอมฟ้า), Scarlet Sage (สีแดงก่ำ), Phlox (สีม่วงเข้ม) และ Moonless Night (สีดำเทา) ซึ่งเอาเข้าจริง นี่ไม่ใช่เรื่องใหม่แต่อย่างเพราะ ‘สีประจำปี’ ที่เรียกกันว่า ‘Pantone Color of the Year’ เป็นเนื้อหาที่ปรากฏขึ้นช่วงปลายปีเป็นประจำอยู่แล้ว แต่เคยสงสัยไหมว่าแล้วสีเหล่านี้มีที่มาจากไหน ใครเป็นคนแนะนำ และเริ่มแนะนำครั้งแรกเมื่อไหร่ วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟัง ถ้าลองไล่ไปถึงต้นทาง เราจะเห็นว่าสีประจำปีมีชื่อเต็มว่า ‘Pantone Color of the Year’ ดังนั้นการจะเล่าถึงมัน เราคงต้องย้อนไปเริ่มกันที่ Pantone ก่อน ในจุดเริ่มต้น Pantone คือองค์กรที่ก่อตั้งขึ้นมาเมื่อปี 1963 ด้วยความตั้งใจที่อยากจะกำหนด ‘ค่ากลางของสี’ เพื่อใช้ในอุตสาหกรรมการพิมพ์ ในชื่อ Pantone Matching System กล่าวคือ ในยุคนั้นก่อนที่จะมี Pantone ถ้าเราพูดว่า ‘สีแดง’ ความเข้าใจของแต่ละคนก็จะไม่ใช่สีเดียวกัน เพราะแดงในจินตนาการของแต่ละคนนั้นไม่เท่ากัน นี่เองที่ทำให้ Pantone เกิดขึ้นมาด้วยระบบที่สามารถบอกได้เลยว่าแดงที่ว่า คือแดงขนาดไหน แน่นอนว่าการเป็นองค์กรที่เกิดขึ้นเพื่อตอบโจทย์ขนาดนี้ Pantone กลายเป็นมาตรฐามที่คนในอุตสาหกรรมสิ่งพิมพ์ใช้ทันที รวมถึงวงการอื่นๆ ที่ได้ประโยชน์จากมันด้วยเช่นกัน เช่น อุตสาหกรรมสิ่งทอ สถาปัตยกรรม ไปจนถึงการออกแบบต่างๆ หรือต่อให้เวลาเปลี่ยนผ่านไป Pantone ก็ปรับตัวให้เข้ากับยุคสมัยโดยการมี PantoneLIVE และ Pantone Studio เพื่อให้ตรงกับยุคสมัยแห่งดิจิทัล ดังนั้นจนถึงตอนนี้ Pantone ยังคงทำหน้าที่ในการกำหนดค่ากลางของสีได้อย่างที่ตั้งใจไว้ในวันแรก แล้วสีประจำปีของ Pantone ล่ะ มาจากไหน ในเรื่องนี้ เราต้องย้อนกลับไปอีกในช่วงปี 1986 เมื่อ Pantone ก่อตั้ง Pantone Color Institue ขึ้นมาเพื่อให้คำปรึกษานักออกแบบและแบรนด์ต่างๆ เรื่องสีโดยเฉพาะ จากตรงนั้นเอง พวกเขาจึงค่อยๆ พัฒนาการให้ความช่วยเหลือตรงนี้มากขึ้นจนจัดทำ View Colour Planer หรือหนังสือที่เผยแพร่เทรนด์การใช้สีขึ้นตอนปี 1994 และจากสิ่งพิมพ์นี้เอง ที่พวกเขาค่อยๆ พัฒนาเนื้อหาขึ้นเรื่อยๆ จนเกิดเป็นการ ‘แนะนำสีประจำปี’ ครั้งแรกเมื่อปี 1999 (หรือพูดในอีกแง่คือการแนะนำสีประจำปี 2000) และต่อเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน แล้ว Pantone เลือกสีเหล่านี้จากอะไรล่ะ? มีการเปิดเผยจากทาง Pantone เอง ว่าในช่วงปีแรกๆ Pantone คาดการณ์เทรนด์สีโดยใช้ทีม Pantone Color Institue 2-3 คน และกลายเป็นกว่า 20 คนในภายหลัง ที่ในไตรมาสที่ 4 ของทุกปี พวกเขาจะนำงานวิจัยเรื่องสีที่ได้รับความนิยมจากทั่วโลกมาประมวล เพื่อหารูปแบบของสีที่เกิดขึ้นซ้ำ หรือเห็นได้บ่อยในชีวิตประจำวัน ก่อนนำมาสรุปและนำเสนอออกมาเป็นสีประจำปีในที่สุด ดังนั้นถ้าลองสังเกตดูดีๆ สีที่ประกาศออกมาในแต่ละปีของ Pantone นั้นเอาเข้าจริงมีความนิยมใช้ในกลุ่มเล็กๆ อยู่ก่อนแล้ว เพียงแต่ด้วยอิทธิพลของ Pantone หลังจากประกาศสีเหล่านั้นก็มักปรากฏอยู่ทุกที่มากกว่าเดิม แต่ถึงกระนั้น ทีมงานของ Pantone ก็เคยออกมาให้สัมภาษณ์หลายครั้ง ว่าถึงแม้ทีมจะใช้คำว่า ‘Color of the Year’ แต่ทั้งหมดนี้ก็เป็นเพียงการคาดการณ์ พวกเขาไม่ได้มีสิทธิ์จะไปกำหนดความนิยมสีอะไรขนาดนั้นหรอก ดังนั้นกับเหล่านักออกแบบ การศึกษาสีประจำปีไว้ก็ถือเป็นความรู้ที่น่ามีติดตัวนะ แต่ในขณะเดียวกันก็ต้องไม่ลืมว่าในแต่ละงานออกแบบก็เรียกร้องสีที่เหมาะสมแตกต่างกันไป ดังนั้นก็ไม่ต้องไปยึดติดสีที่ Pantone แนะนำขนาดนั้นหรอก เพราะความสวยงามเป็นเรื่องเฉพาะบุคคลอยู่แล้ว อ้างอิง
|
